Sau khi tập kết các diễn viên, gánh hát được thành lập, lấy tên là Đồng Nữ Ban, nhằm mục đích làm nơi hội tụ, khơi dậy quần chúng. # Đấu tranh công khai, hợp pháp trên sàn diễn, chống lại sự cấm đoán tự do ngôn luận, tự do tư tưởng của chế độ thực dân Pháp và bọn tay sai của chúng. Bên cạnh đó, giáo dục ý thức yêu nước, đấu tranh chống ngoại xâm cho nhân dân và vận động tài chính cho cách mệnh.
 |
Gánh hát Đồng Nữ Ban. |
Một số đảng viên được đưa vào gánh hát Đồng Nữ Ban để lãnh đạo chính trị và tư tưởng như: Cô Trần Ngọc Viện (Ba Viện) rất được đồng chí Tôn Đức Thắng tin cẩn, giao làm bầu gánh kiêm thầy tuồng; anh Trần Văn Hòe (Ba Hòe) đảm đang quản lý; Trần Văn Giai (Ba Giai) đảm nhiệm chính trị tư tưởng; Trần Văn Trương cáng đáng an ninh trật tự; Nguyễn Tri Khương, Trần Thị Ớt, Trần Thị Trác, Trần Thị Tước, Hà Thị Lan (Sương) cũng tham gia lãnh đạo, cùng các cô, các chị tiến bộ ra nhập gánh hát: Trần Thị Lai, Trần Thị Lợi, Trần Thị Cẩm, Trần Thị Cưu, Trần Thị Nhàn…
Gánh hát còn được nhiều thân sĩ, trí thức tiến bộ yêu chuộng tự do tương trợ du hoc my lop 7 về tài chính và ý thức như: thân sĩ Mai Bạch Ngọc; Nhà báo Diệp Văn Kỳ, Nguyễn Văn Bá; thầy thuốc Nhã, Năm Khương…
Do diễn viên toàn là nữ, còn rất trẻ (từ 17 - 21 tuổi), có những chị vừa rời ghế nhà trường, chưa từng biết ca hát hay tập tuồng và có chị do ảnh hưởng của sự thị phi phong kiến “xướng ca vô loại” nên đôi khi cũng còn tâm trạng dè dặt, lo âu…
Song nhờ sự lãnh đạo tư tưởng kịp thời của tổ chức Đảng, nên mỗi diễn viên tự xác định được đây là nhiệm vụ cách mạng, học ca hát là để phục vụ cách mệnh. Được thông hiểu về mặt tư tưởng, vai trò, trách nhiệm của mình, mỗi người đều tích cực phấn đấu để hoàn tất nhiệm vụ, với tinh thần “Đảng giao nhiệm vụ nào phải hoàn thành nhiệm vụ ấy”.
Sau 6 tháng mài miệt tập dượt, vở Giọt lệ chung du hoc viet sse tình (Võ Đông Sơ - Bạch Thu Hà) được ra mắt khán giả. Võ Đông Sơ và Triệu Dõng là những nghĩa quân, tụ họp những người yêu nước cùng nhau chống giặc ngoại xâm. Bạch Thu Hà là hạng khuê môn đài các, cũng tán thành với hành động của chồng. Khi chồng hy sinh cho chính nghĩa thì Bạch Thu Hà quyết giữ vẹn lòng chung thủy với chồng, với những người thương nước.
Đây là một vở tuồng mang tính chất chính trị cao, nên việc xin phép nhà cầm quyền Pháp để biểu diễn là cực kỳ khó khăn, phải dùng nhiều hình thức chiến đấu và được các nhà trí thức tiến bộ yêu nước ủng hộ mới được đưa ra trình diễn, là chiến thắng bước đầu rất quan yếu.
Điều bất thần khi ra mắt công chúng lần trước hết tại xã nhà (Vĩnh Kim) đã được bà con hưởng ứng nhiệt liệt và ủng hộ cho gánh hát 270 đồng, là số tiền khá lớn lúc bấy giờ, để gánh hát nối hoạt động và ủng hộ cách mạng, đã động viên, cổ vũ các thành viên trong gánh hát tiếp chuyện hăng say tập tành các vở tuồng tiếp theo.
Lần thứ hai, gánh hát trình diễn tại xã Bình Trưng, đồng bào mua vé ủng hộ lên đến 300 đồng. Dù rằng thu được kết quả mỹ mãn, nhưng gánh hát cũng gặp rất nhiều khó khăn, trở ngại, đặc biệt là sự phá hoại của địch. Chúng du học italia tổ chức cho bọn côn đồ xấp đá trên đường nhằm làm ngăn trở sự chuyển di của đoàn xe hay giả làm ma nhát phụ nữ để giựt tiền. Đồng chí Trần Văn Hòe đã đích thân tổ chức phẳng phiu, canh gác ngăn sự phá hoại của chúng.
Trong lần trình diễn tiếp theo tại hí viện Thầy Năm Tú ở thị xã Mỹ Tho, được quần chúng quần chúng. # Hoan hỉ đón nhận và hết dạ ủng hộ, nhưng địch cũng tìm mọi cách phá hoại. Chúng dùng thủ đoạn bỉ ổi bằng cách cho người xông vào phòng hóa trang trêu ghẹo và đe dọa diễn viên. Trước tình hình đó, cô Ba Viện đã kêu gọi quần chúng. # Chiến đấu gây sức ép, buộc chúng phải rút đi.
Tại Bến Tre, sự quấy phá của địch còn táo bạo hơn. Khi ghe gánh hát vừa cập bến, bằng mánh khoé thô thiển, địch cho bọn côn đồ không mặc áo quần giả đi tắm, lảng vảng trước mũi ghe chọc ghẹo, làm chị em diễn viên hoảng sợ và ngượng ngùng phải chui vào ghe tránh mặt. Chúng bị đội tự vệ gánh hát can thiệp và nhân dân tranh đấu buộc phải rút lui.
Đến gần buổi biểu diễn, chúng tổ chức những thành phần bất hảo ném đá vào hí viện và cướp giựt nhằm cản trở đêm trình diễn. Trước tình hình đó, cô Ba Viện đến gặp tên quận trưởng chống chọi, đòi tên quận trưởng phải can thiệp cho gánh hát được khai diễn.
Trước sự cự mãnh liệt, buộc tên quận trưởng phải ra lệnh tăng cường thứ tự đảm bảo cho buổi diễn được thành công.
Khi đến biểu diễn tại Bến Cát (Thủ Dầu Một), thái độ của địch càng ngoan cố hơn. Đoàn ghe gánh hát vừa cập bến, chúng hăm dọa không cho dọn lên rạp. Chúng dùng bọn mã tà, mật thám ngăn cản, bắt bớ không cho bán vé.
Trước áp lực của địch, gánh hát một mặt chiến đấu, một mặt cử cô Ba Viện về Sài Gòn mỏng lại với bác Tôn Đức Thắng và yêu cầu nhân, sĩ, trí thức tiến bộ như thầy thuốc Nhã, Diệp Văn Kỳ, Nguyễn Văn Bá… cử một đoàn gồm 16 người đi trên 4 ô tô (có cả mật thám thiện cảm của ta) đến tận nơi can thiệp và bảo vệ cho gánh hát diễn xong mới trở về du học sinh ấn độ Sài Gòn.
Một điều khôn cùng thán phục về ý thức trách nhiệm của chị Năm Quế. Trước khi chương trình biểu diễn sắp bắt đầu (tại Rạch Giá), chị Năm Quế bị cảm nặng, trong khi vai diễn này không ai có thể thay thế được. Chị đã gượng dậy, cụ trình diễn. Sau khi hạ màn là lúc chị đuối sức, phải cho xe cấp cứu đưa về quê hương và chị đã trút hơi thở rút cuộc trong sự thương tiếc khôn xiết của gia đình, đồng nghiệp cùng bà con hàng xóm.
Tại thủ Đức, gánh hát bị chính quyền địch cấm biểu diễn đêm đầu, nhưng với sự đương đầu đầy lý lẽ, thuyết phục, buộc chúng phải cho biểu diễn trong sự hoan hỉ chào đón của khán giả. Buổi diễn vừa xong, thấy tình hình bất ổn do lính và cò có ý định phong bế lục soát, tổ chức gánh hát đã ra lệnh cất giấu tất thảy giấy má, tài liệu bí hiểm.
Quả nhiên, một vài giờ sau bị chúng phong bế đòi lục soát. Đồng chí Ớt và toàn thể gánh hát chiến đấu không cho chúng lục soát. Hai đồng chí Hòe và Lưu bị chúng bắt giải về bót cảnh sát, với lý do gánh hát Đồng Nữ Ban làm chánh trị, tuyên truyền, xách động nhân dân phá rối thứ tự trị an.
Lúc này, toàn thể gánh hát dùng thế hợp pháp chống chọi và nhờ nhóm trí thức tiến bộ can thiệp thả 2 đồng chí bị bắt nhưng du hoc webtretho không được. Vì thế tổ chức Đảng cho gánh hát lâm thời ngưng hoạt động, các diễn viên phân tán phòng ngừa địch đấu bắt giam.
Sau khi thống nhất 3 tổ chức Đảng thành Đảng Cộng sản Việt Nam, các diễn viên, nhạc sĩ của gánh hát tiếp tục dự hoạt động cách mạng, nhiều đồng chí đã anh dũng hy sinh trên chiến trường cũng như trong nhà giam của đế quốc như: Đồng chí Trần Văn Giai, Trần Văn Trương, Trần Văn Hòe…
Tuy chỉ tồn tại và hoạt động biểu diễn trong một thời kì ngắn (năm 1927 - 1929), nhưng tập thể lãnh đạo và nhạc sĩ, diễn viên gánh hát Đồng Nữ Ban đã vượt mọi gian nguy để mang lời ca, tiếng hát phục vụ nhân dân, phục vụ cách mệnh, góp phần vào sự nghiệp tranh đấu phóng thích dân tộc trong những năm đầu thế kỷ XX.
Theo Ấp Bắc
|
0 comments:
Post a Comment